Cẩm nang học tập
Nghị luận xã hội về câu nói: Đọc sách là tìm đến một thế giới khác – Bài số 1
Sách là tài sản quý giá đối với mỗi con người và toàn nhân loại. Đọc sách là một cách để con người tự học hỏi và trau dồi thêm kiến thức, đồng thời, giúp mỗi người luôn theo kịp xu thế của thời đại, trở thành người có tri thức tiên tiến để có thể giúp ích cho xã hội.
Mỗi cuốn sách là nơi lưu trữ kiến thức để truyền lại cho con người những hiểu biết về thế giới xung quanh. "Cuộc đời con người là hữu hạn nhưng kiến thức là vô hạn" nên con người sẽ chẳng bao giờ có thể biết hết, khám phá hết thế giới xung quanh mình. Qua thời gian, nhân loại đã tích luỹ được lượng kiến thức vô cùng to lớn, được lưu trữ dưới nhiều dạng, trong đó dạng phổ biến nhất, thuận tiện nhất chính là những cuốn sách. Có thể nói, sách là nơi mà ta có thể cập nhật thông tin, kiến thức một cách nhanh nhất. Vì thế, đọc sách có lợi cho mỗi người. Sách đưa ta đến sự hiểu biết về vũ trụ, về thế giới, về lịch sử tồn tại và phát triển của xã hội loài người, về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, về đất nước, thiên nhiên… mà ta chưa được biết tới. Hơn thế nữa, sách còn là người bạn trung thành dẫn dắt ta trên con đường tìm kiếm, học hỏi kiến thức. Có lẽ vì thế mà sách luôn gắn bó với con người từ khi còn bé với các câu chuyện cổ tích hướng tới cái thiện, cái đẹp cho tới khi lớn với những cuốn sách về khám phá tự nhiên, xã hội… Trong xu thế phát triển đất đất nước hiện nay, sách bây giờ đã không còn khan hiếm như trước. Hàng loạt những cuốn sách ra đời hằng ngày với những nội dung mới lạ, hình thức đẹp mắt. Chúng ta có thể mua sách ở rất nhiều nơi với giá không quá đắt.
Để đọc sách, mỗi người lại có một chỗ đọc riêng. Người đọc ở ngay tại nhà, người thì tìm đến các thư viện ở trường, ở thành phố để tìm đọc những cuốn sách hay, bổ ích. Có thể nói, bây giờ, trong cuộc sống bận rộn, công việc đọc sách đã diễn ra ở mọi lúc, mọi nơi: lúc nghi ngơi, trước khi đi ngủ, khi xem tivi…
Đối với tôi, là một học sinh, giữ gìn những cuốn sách hay, bổ ích cũng là cách giữ gìn những gì mà mình đã học được từ đó. Đồng thời, công việc đọc sách cũng là một cách tự học hiệu quả nhất để có một "phông văn hoá" rộng lớn và sâu sắc.
Nghị luận xã hội về câu nói: Đọc sách là tìm đến một thế giới khác – Bài số 2
Từ một cậu bé mồ côi, thất học, Alexei Peshkow đã vươn lên trở thành M.Goocki – nhà văn nổi tiếng thế giới, nhà văn bậc thầy của giai cấp vô sản, con người được nhân dân thế giới kính trọng vì một vốn hiểu biết văn hóa vừa rộng lớn vừa sâu sắc. Nhờ đâu? Nhờ một nghị lực sống phi thường đã tìm gặp được một thứ tài sản phi thường: sách. Nói đến M.Goocki, không thể không nói đến tự học, do đó không thể không nói đến sách. Chính ông đã nói đến tác động to lớn của sách đối với mình trong một lời phát biểu giản dị:
“Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới ”
Câu nói ấy hàm chứa một ý nghĩa phong phú và một chân lí, một lời khuyên.
Từ lâu con người đã biết đến sự kì diệu của sách. Sách, đó là cái thần kì trong những cái thần kì mà nhân loại đã sáng tạo nên. Thật không thể hình dung một nền văn minh mà không cổ sách. Từ hàng nghìn năm trước, khi chưa có chữ in, chưa có máy in, chưa có cả giấy bút nữa, thì nhân loại đã nghĩ đến sách rồi, đã có những hình thức đầu tiên của sách rồi. Sách là cái cần có để con người lưu giữ và truyền lại cho người khác, cho thế hệ khác, những hiểu biết của mình về thế giới xung quanh, những khám phá về vũ trụ và con người, cả những ý nghĩ, những quan niệm, những mong muốn về cuộc sống cần gửi đến cho mọi người và trao gửi đến đời sau.
Sách, đó là kho tàng chứa đựng những hiểu biết của con người đã được khám phá, chọn lọc, thử thách, tổng hợp. Sách là nơi kết tinh những tư tưởng tiên tiến nhất của các thời đại, những hoài bão mạnh mẽ nhất, những tình cảm tha thiết nhất của con người. Chỉ có những gì mà con người cảm thấy bức xúc cần nói lên, cần truyền lại, mới đi vào sách.
Tác động của sách không hề bị giới hạn bởi thời gian và không gian. Con người ngày nay vẫn không hề giảm sút những thú tìm lại những trang sách đã có hàng mấy nghìn năm nay, từ những hình vẽ bí hiểm trên những miếng đất sét, những chữ cái từ lâu đã trở lên lạ lùng trên các tấm da cừu, những con chữ tượng hình trên các thẻ tre… cho đến hôm nay, những cuốn sách được in hàng loạt bằng những máy in điện tử hiện đại. Một người sống ở một làng hẻo lánh châu Á cũng có thể đọc được cuốn sách của một người viết từ một đất nước xa xôi từ châu Mỹ. Thật có thể nói không ngoa rằng: có sách, các thế kỉ và dân tộc xích lại gần nhau.
Sách là thế, sách có sức mạnh như thế, cho nên M.Goocki đã rất có lí khi nói: “Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới'
Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về những đất nước và những dân tộc xa xôi. Những quyển sách khoa học có thể giúp người đọc khám phá ra vũ trụ vô tận với những quy luật của nó, hiểu được quả đất tròn mang trên mình nó bao nhiêu đất nước khác nhau với những hoàn cảnh thiên nhiên khác nhau. Những quyển sách xã hội học lại giúp ta hiểu biết về đời sống con người trên các phần đất khác nhau đó với những đặc điểm về kinh tế, lịch sử, văn hóa, những truyền thống, những khát vọng.
Sách, đặc biệt là những cuốn sách về văn chương, giúp ta hiểu biết về đời sống bên trong của con người, qua các thời kì khác nhau, ở các dân tộc khác nhau, những niềm vui và nỗi buồn, hạnh phúc và đau khổ, những khát vọng và đấu tranh của họ.
Sách còn giúp người đọc phát hiện ra chính mình, hiểu rõ mình là ai giữa vũ trụ bao la này, hiểu mỗi người có một quan hệ như thế nào với người khác, với ất cả mọi người trong cộng đồng dân tộc và cộng đồng nhân loại này. Sách giúp cho người đọc hiểu được đâu là hạnh phúc, đâu là nỗi khổ của mỗi người và phải làm gì để sống cho đúng và để đi tới một cuộc đời thật sự. Sách mở rộng những chân trời ước mơ và khát vọng.
Đã có những cuốn sách không chỉ “mở rộng những chân trời mới” cho một người, trăm người, triệu người, mà cho cả nhân loại. Những trang sách của Brunô, Ga li lê về quả đất và thái dương hệ đã mở ra cho loài người một thời kì mới trên con đường chinh phục tự nhiên. Những cuốn sách của Dacuyn về các giống loài không chỉ giúp người hiểu rõ về các giống loài sinh vật mà còn hiểu rõ hơn về chính con người. Sách của Sếcpia, của Điđơrô, Môngtexkiơ rồi Mac, Enghen…thật sự đã giúp con người làm những cuộc cách mạng. Đọc Bandắc ta hiểu về thế giới tư bản với sức mạnh lạnh lùng của đồng tiền. Đọc thơ Tago, thơ Lí Bạch, Đỗ Phủ, ta hiểu đời sống và tâm hồn của các dân tộc. Đọc Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Cao Bá Quát… ta hiểu xưa kia cha ông ta từng mong mỏi và mơ ước những gì… Thật không sao kể hết “những chân trời” mà các trang sách đã mở rộng ra trước mắt ta. Có thể nói một cách tóm tắt rằng: lợi ích của sách là vô tận. Ta đồng ý với lời nhận xét của G.Moocki cũng là tiếp nhận lời khuyên bảo tốt đẹp trong câu nói ấy: Hãy đọc sách, cố gắng đọc sách càng nhiều càng tốt.
Tuy nhiên, chẳng lẽ đó là một lời khuyên vô điều kiện? Ngẫm cho kĩ, ta vẫn thấy có một khoảng trống cần cân nhắc trong lời khuyên ấy. Vì sao? Vì không phải mọi quyển sách đều “mởrộng chân trời mới”.
Từ khi xuất hiện chủ nghĩa tư bản, mọi vật dụng của con người, trong đó có sách, đều trở thành hàng hóa. Sách không chỉ là cái do con người viết ra cho người đọc, mà còn là một món hàng cho những ông chủ nhà sách kiếm lời. Mục đích của những ông chủ ấy, nói chung, không phải là phục vụ nhân loại mà là để kiếm lợi nhuận, lợi nhuận tối đa. Vì thế, trên thị trường sách, không phải bao giờ cũng chỉ có những cuốn sách tôt, thực sự phục vụ mục đích cao cả của con người, mà còn rất nhiều những cuốn sách vì mục đích kiếm lời, đã gây tác hại không nhỏ cho con người (dẫn chứng hiện tượng xuất bản xô bồ).
Thế nào là sách tốt? Đó là những cuốn sách phản ứng chính xác qui luật của tự nhiên và đời sống của xã hội. Chúng giúp con người hiểu rõ về số phận của mình để có ý thức đúng về nghĩa vụ của mình trong đời sống. Một cuốn sách tốt phải giúp cho các dân tộc hiểu biết nhau hơn để gần gũi nhau hơn. Nó phải ca ngợi sự công bằng và tình hữu nghị giữa các dân tộc. Nó phải khiến cho con người thêm tự hào về mình, thêm vững tin ở cuộc sô'ng để chiến đấu cho cuộc sống mỗi ngày một hợp lí và hạnh phúc hơn. Nó phải khiến cho tâm hồn con người ưở nên phong phú hơn, trong sáng hơn (dẫn chứng vài tác phẩm).
Đọc những cuốn sách như thế, đúng là chân trời mở rộng không chỉ trước “mắt ta mà còn cả trong tâm hồn ta". Ta không chỉ tăng thêm hiểu biết mà còn tăng thêm giá trị sức mạnh.
Cồn thế nào là sách xấu? Đố là những cuốn sách xuyên tạc đời sống, đưa đến cho người đọc những kiến thức dối trá về thế giới xung quanh. Chúng đề cao dân tộc này mà bôi nhọ dân tộc kia, chúng gây thù hằn và ngờ vực giữa các dân tộc, đề cao bạo lực và chiến tranh, kích động những thị hiếu bản năng thấp hèn của con người (dẫn chứng vài tác phẩm).
Đọc những cuốn sách như thế, người đọc không những tăng thêm hiểu biết mà còn ưở nên dốt nát, mê muội hơn. Đọc những cuốn sách như thế, tâm hồn người đọc không những không hề mở rộng chân trời mà còn thêm khô cằn vì những thú tính độc ác, những ước muôn tầm thường ích kỉ những tình cảm bạc nhược đê hèn.
Sách có thể là một thứ thuôc bồi dưỡng cực kì công hiệu, cũng có thể là một thứ ma túy, một thứ thuốc độc cực kì tai hại. Bởi vậy, từ câu nói của nhà văn vô sản Nga, ta có thể tự xác định cho mình một thái độ đối với sách. Trước hết, phải biết quý trọng sách và coi việc đọc sách là một công việc rất cần thiết, vừa rất thú vị vừa rất bổ ích. sống mà không đọc sách, không ham mê sách là một điều không thể chấp nhận. Nhưng phải biết chọn sách để đọc. Không bị mê hoặc bởi sự hấp dẫn của hình thức, không thể bị lôi cuốn bởi những thị hiếu tầm thường, phải tìm đến những cuốn sách thực sự tốt, có ích. Mặt khác, đọc sách không chỉ là sự hưởng thụ, mà còn là một cách hành động ở đời. Cho nên, đọc sách là để rút ra những bài học bổ ích cho cuộc sống tốt hơn, hành động có hiệu quả hơn. Đọc sách mà không tiêu hóa được, không vận dụng được vào hành động, thì dẫu đọc hàng nghìn cuốn sách cũng không hơn gì cái tủ một đựng sách.
Hàng ngàn năm qua, con người đã sáng tạo ra sách và ham mê đọc sách. Nhưng nếu xưa kia niềm vui ấy chỉ là đặc quyền của một sô" người rất nhỏ thì ngày nay là niềm vui, là quyền lợi của cả con người bé nhỏ, bình thường. Sách vẫn tiếp tục phát huy tác dụng kì diệu của nó. Ta không thể hình dung một thế giới không có sách. Không có sách, nền văn minh nhân loại sẽ không còn.
Nghị luận xã hội về câu nói: Đọc sách là tìm đến một thế giới khác – Bài số 3
Đã từ lâu sách luôn là một món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta. Sách là kho tàng tri thức của nhân loại đem lại cho con người sự hiểu biết về thế giới xung quanh và về chính con người.
Nếu chúng ta sống mà thiếu bạn thì cũng như thiếu sách. Vì vậy, nhận định về sách của M.Go-rơ-ki đã nói: "hãy yêu sách là nó nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức mới là con đường sống."
Người đời thường nói 'Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người'. Vì nếu không có kiến thức thì con người không thể tồn tại trong xã hội đang phát triển càn có tri thức. Câu nói của M.Go-rơ-ki mang tính triết lí cao, nó như một lời khuyên đúng đắn: "hãy yêu sách như yêu chính cuộc sống của chúng ta vì con người cần có kiến thức thì mới đứng vững trên con đường đời, quyết định đến tương lai của mỗi chúng ta". Vì vậy câu nói của ông có ý nghĩa rất lớn.
Trong đời sống xã hội hiện nay thì sách báo là một nguồn thông tin quan trong và cần thiết để mọi người có thể biết được mọi diễn biến xảy ra trong và ngoài nước, đồng thời tiếp thu được kiến thức lạ.
Sách là nơi con người lưu trữ và truyền lại những kiến thức lịch sử. Sách có sức sống phi thường vượt qua mọi giới hạn không gian và thời gian đưa chúng ta tìm về với cội nguồn của dân tộc để nhắc nhở mỗi người dân Việt Nam biết tự hào về những trong sử hào hùng của dân tộc, từ đó biết kế thừa truyền thống và phát huy.
Ví dụ như sách Lịch sử Hà Nội, Việt Nam, đất nước con người, Hà nội 36 phố phường… Còn trogn giáo dục sách đem lại những kiến thức bổ ích, lí thú cho chúng em học tập và rèn luyện giúp học sinh say mê hứng thú với bài học hơn.
Sách đối với mỗi người học sinh chính là hành trang tri thức để chúng em tự tin bước vào đời. Sách còn là người bạn tâm tình đem lại những niềm vui, sự thư thái, giải trí cho mỗi người như hạt giống tâm hồn, sống để yêu thương. Sách là những chiếc chìa khóa để mở cánh cửa trái tim, mở rộng vòng tay nhân ái.
Chính vì vậy, nhờ có sách mà con người cảm thấy thoải mái, mở rộng tầm hiểu biết của mình hơn.
Nếu như con người mà thiếu tri thức thì không khác gì những con người mu muội, thiếu hiểu biết nếu vậy thì xã hội làm sao mà phát triển, hội nhập với thế giới xung quanh được. Chính vì vậy, sách như cánh cửa thần kì mở ra chân trời tri thức mới như ánh sáng kì diệu chiếu sáng những nơi tối tăm nhất của cuộc đời để giúp con người tìm được niềm vui trong cuộc sống để không còn những mảnh đời bất hạnh, thiếu đi tình yêu thương. Cuốn sách khiến em cảm động nhất là: 'hạt giống tâm hồn' thức tỉnh lương tri bao con người mỗi một chương gắng bó với một câu chuyện thấm đạm tinh thần nhân đạo cao cả. Do vậy câu nói của M.Go-rơ-ki càng đúng đắn hơn.
Bên cạnh những mặt tốt thì vẫn còn tồn tại nhiều mặt xấu. Vì vậy cần phải biết chọn sách phù hợp với lứa tuổi, công việc, tuổi tác, … Mục đích của chúng ta khi đọc sách là giải trí một cách lành mạnh, bổ sung thêm những kiến thức.
Tuy nhiên không phải lúc nào cũng đọc sách như một con mọt sách mà cứ như không đọc để rồi hành động thiếu suy nghĩ như Lão Đôn-ki-hô-tê trong tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Xét-Van-tét. Chúng ta cần sắp xếp hợp lí về thời gian đọc sách, biết đọc đúng cách, biến kiến thức của sách thành của riêng mình. Nó sẽ là người bạn tốt cho ai biết nâng niu, trân trọng nó. Cho nên kiến thức là con đường sống cho mọi người.
Nghị luận xã hội về câu nói: Đọc sách là tìm đến một thế giới khác – Bài số 4
Đã từ lâu, sách luôn là một món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Sách luôn là một kho tàng huyển bí làm kích thích sự tò mò của biết bao người. Nó càng bí ẩn bao nhiêu thì càng gợi sự say mê của con người bấy nhiêu. Nếu chúng ta không thể sống thiếu bạn thì ta cũng không thể sống thiếu sách được. Sách là chiếc chìa khóa mở mang sự hiểu biết và làm đẹp cuộc đời. Cho nên khi nhận định về giá trị của sách, nhà văn Gor-ki có viết:
“Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới”.
Sự thật sách có được một giá trị to lớn và kì diệu đến thế không?
Trong đời sống xã hội, nếu như không có sách báo để cho mọi người giải trí sau những giờ phút căng thẳng làm việc, không có một nguồn thông tin nào để biết được mọi diễn tiến ở trong nước và ngoài nước, cũng như không tiếp nhận được một kiến thức mới lạ nào… thử hỏi cuộc sống, xã hội đó sẽ ra sao? Do vậy, chính nhờ có sách báo mà đời sống con người thoải mái hơn, tầm hiểu biết được mở rộng, nâng cao hơn. Sách bao giờ cũng mang đến cho chúng ta nhiều điều mới mẻ. Sách có nhiều loại, mang nhiều đề tài khác nhau. Do đó, nó giúp cho ta có nhiều kiến thức ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Đến với sách, chúng ta không chỉ biết được những việc xảy ra trên quả đất, những sự kiện của thời nay mà ta còn biết được cả những việc đã xảy ra từ thòi xa xưa hoặc những vấn đề liên quan ở trên cung trăng hoặc ở sâu dưới đáy đại dương. Xem truyện cổ tích, ta biết được cuộc sống, ước mơ của cha ông ta thuở trước. Sách lịch sử giúp ta hình dung những trận ác chiếtì của quân thù, những thời vàng son rực rỡ qua các triều đại… Sách còn giới thiệu với ta những kinh nghiệm; những thành tựu về khoa học, nông nghiệp, công nghiệp và cả về chính trị nữa. Ngoài ra, sách còn là hướng dẫn viên đưa ta đến những danh lam thắng cảnh, những kì quan trên thế giới. Tất cả những điều trên là “chân trời mới” như lời nhận định của nhà văn. Sách còn dạy cho ta biết được bao điều hay lẽ phải trong cuộc đời, giúp ta sống ngày một hoàn thiện hơn nữa về nhân phẩm, đạo đức của con người. Cho nên, ta có thể nói rằng sách là người bạn thân vô cùng hữu ích, mang lại niềm tin yêu, vui vẻ đến cho ta. Sách không những giúp ta mở mang kiến thức, mở rộng tầm nhìn mà còn mang lại nguồn hạnh phúc, sự thanh thản cho tâm hồn. Sách vừa là người bạn vừa là người thầy luôn có mặt trong cuộc sống của ta. Do đó, lời nhận định trên của Gor-ki là một nhận định đúng đắn.
Nhưng không phải bất cứ loại sách nào cũng là người bạn tốt cho con người. Bao giờ cũng vậy, bên cạnh cái tốt luôn có mặt cái xấu. Cho nên chúng ta cần phân biệt được loại sách chứa đựng nội dung tốt vá loại sách có nội dung xấu. Đọc sách tốt, ta có được những hiểu biết đúng đắn về cuộc sống, từ đó tình cảm yêu ghét sẽ đặt đúng chỗ rạch ròi. Sách tốt góp phần giáo dục ta biết sống nhân ái, biết khát vọng để vươn tới cái đẹp. Rõ ràng “mọi quyển sách tốt đều là bạn hiền”. Bên cạnh đó, các loại sách xấu cũng đã ảnh hưởng hkông ít đến con người. Sách xâu là những vân hóa phẩm dổi trụy, đen tối. Chúng xuyên tạc cuộc sống và con người, dầy ta vào u mè, ngu muội. Những loại sách ấy không dạy ta biết sống yêu thương, lành mạnh mà lại bôi nhọ xã hội, làm đen tối tâm hồn trong sáng của thanh thiếu niên khiến ta phát sinh ra những ý nghĩ xâu xa. Loại sách ấy lại kích động, gây nên những thị hiếu thấp kém, những lối sống đồi trụy. Xã hội sẽ ra sao nếu thanh thiếu niên đều say sưa đọc sách xấu, làm những việc xấu xa, hại dến bản thân, gia đình và xã hội, đất nước? Do vậy sách xấu không thế lan tràn trong xã hội, không thể để trí óc con người bị nhồi nhét bởi những kiến thức không ra gì lại còn có hại nữa. Muốn thế, chúng ta phải xa lánh những loại sách ấy, phải biết chọn sách phù hợp với lứa tuổi của mình. Chúng ta đọc sách là để giải trí một cách trong sáng, lành mạnh, coi đó là một thú vui tinh thần. Bên cạnh đó, ta nên coi sách là một cách tự học, tự bồi dưỡng – Vì vậy, phải biết đọc sách đúng lúc, đúng chỗ. Không phải lúc nào cũng đọc như con mọt sách hay đọc sách để rồi không còn thực tế như chàng Đôn Kihôtê nhà quý tộc tài ba xứ Mantra. Chúng ta phải biết sắp xếp thời gian hợp lí, đọc sách đúng cách để biến kiến thức của sách thành kiến thức của riêng mình. Sách là người bạn tốt cho ai biết nâng niu, trân trọng và biết học hỏi, tìm tòi. Chúng ta sẽ không tiến bộ nêu lười đọc sách, lại càng có hại hơn nêu đọc sách mà không hiểu hoặc đọc bừa bãi…
Xét cho cùng, câu nói của nhà văn Gor-ki “Sách mờ rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới" hàm chứa một ý nghía phong phú và cũng là một lời khuyên vô cùng quý giá.
Nguyễn Tuyến tổng hợp
