Cẩm nang học tập
Nghị luận xã hội về câu nói: Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm chúng ta với họ. Trong thế giới đó, im lặng đồng nghĩa với cái chết – Bài số 1
Trong nhiều năm qua, mỗi khi nhắc đến AIDS, người ta đều liên tưởng đến đó là một căn bệnh thế kỉ, một căn bệnh cực kì nguy hiểm mà khi mắc phải thì chỉ có một con đường chết. Xã hội ngày càng phát triển, nhận thức của người dân cũng càng được nâng cao hơn, vì vậy trách nhiệm và sự quan tâm, giúp đỡ của mỗi người đối với đại dịch HIV/AIDS và những cá nhân không may mắn mắc phải nó là một điều hết sức cần thiết. Chính vì thế, nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1/ 12/ 2003, Cô – phi An – nan, người da màu đầu tiên làm Tổng thư kí Liên hợp quốc hai nhiệm kì và đoạt giải Nobel Hòa bình đã ra một bản thông điệp gửi nhân dân thế giới, trong đó có lời kêu gọi nổi tiếng: “Trong thế giới khốc liệt của AIDS, không có khái niệm chúng ta và họ. Trong thế giới đó, im lặng đồng nghĩa với cái chết”. Vậy ông muốn nhắn nhủ điều gì với nhân loại, đặc biệt là tuổi trẻ, những chủ nhân của tương lai đất nước thông qua lời kêu gọi đó?
Trước hết, chúng ta hiểu gì về AIDS? Thực ra nó là cụm từ viết tắt của tiếng Anh, là một hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (còn gọi là bệnh liệt kháng hoặc SIDA), làm tê liệt sức đề kháng của con người. Như vậy, “trong thế giới khốc liệt của AIDS” chính là một thế giới mà khi ta đã bước vào thì rất khó có thể thoát ra được bởi lẽ một khi đã bị nhiễm AIDS thì người bệnh không sớm thì muộn chắc chắn chỉ còn một con đường chết. Đối với mỗi con người, những sai lầm mà ta vô tình vấp phải trong cuộc sống thì có thể còn cách khắc phục được nhưng khi sai lầm vướng vào HIV/AIDS thì chúng ta sẽ phải trả giá bằng cả tính mạng, cuộc đời và thậm chí là người thân của mình vì nó có sức lan truyền rất khủng khiếp, không chỉ bằng một con đường mà có tới cả ba: đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con. Nguy hiểm đến thế nhưng cho đến nay, AIDS vẫn nằm trong số những loại bệnh mà con người chưa tìm ra thứ thuốc chữa nào hữu hiệu. Chính vì lẽ đó, qua câu nói: “Trong thế giới khốc liệt của AIDS, không có khái niệm chúng ta và họ. Trong thế giới đó, im lặng đồng nghĩa với cái chết”, điều mà Cô-phi An-nan quan tâm và muốn nhắn nhủ cho chúng ta chính là sự gắn bó, đoàn kết, cảm thông của xã hội với người bị bệnh, không tách biệt giữa ta và họ, đồng thời hành động để giúp đẩy lùi căn bệnh này. Nếu không hành động hoặc không lên tiếng tức là chúng ta đã vô tình giết chết nhân loại và cả chúng ta, đồng thời người bị nhiễm AIDS cũng không được che giấu căn bệnh của mình hoặc tự ti, mặc cảm, sống biệt lập với cộng đồng mà hãy cố gắng đứng lên, không buông xuôi mọi thứ, lạc quan, tin tưởng vào tương lai, dành thời gian còn lại để sống chan hòa, vui vẻ và giúp ích cho đời.
Trong bản thông điệp gửi nhân dân thế giới, Tổng thư kí Cô – phi An – nan đã nói: “… Nhưng cũng chính trong lúc này, dịch HIV/AIDS vẫn hoành hành, gây tỉ lệ tử vong cao trên thế giới và có rất ít dấu hiệu suy giảm. Trong năm qua, mỗi phút đồng hồ của một ngày trôi đi, có khoảng mười người bị nhiễm HIV”. HIV/AIDS có mặt khắp nơi trên thế giới, nó không bỏ qua hoặc chừa bất cứ một ai. Từ miền xuôi đến miền ngược, thành thị, nông thôn hay miền hải đảo xa xôi, đâu đâu cũng có, chúng luôn rình rập và sẵn sàng cướp đi cuộc sống của bất kì những ai chủ quan, thiếu hiểu biết. Từng giờ, từng phút, từng giây đồng hồ trôi qua, có biết bao con người đã bị cuốn vào vòng xoáy của AIDS. Tất cả những người bị nhiễm ngoài việc phải chống chọi với bệnh tật, sự ăn mòn đi thân xác thì họ lại càng đau khổ hơn nữa khi xung quanh họ luôn có một tấm lưới vô hình nhưng phủ đầy gai nhọn bao vây lấy họ. Tấm lưới này được dệt nên từ sự kì thị, sự phân biệt, sự khinh bỉ hay đơn giản chỉ là một câu nói bâng quơ, một cái nhìn khinh miệt, vô cảm hoặc một ánh mắt thờ ơ, xa lánh của chính mỗi chúng ta. Điều này thật đáng lên án trong xã hội và cần phải được loại bỏ ngay bởi vì có thể qua những hành động trên mà chúng ta đã vô tình làm tổn thương vào chính trái tim và tâm hồn của những người nhiễm HIV/AIDS, những con người tội nghiệp đang ở tận cùng đáy sâu của vực thẳm mà họ đang cố gắng thoát ra, thế nhưng họ không thể một mình tự thực hiện được điều đó mà người có thể kéo họ lên và giúp họ vượt qua mặc cảm, trở về với cộng đồng, sống hòa mình với xã hội không ai khác là chính chúng ta. Vì thế, trách nhiệm của mỗi người đối với đại dịch AIDS nói chung và với những người mắc phải căn bệnh này nói riêng là vô cùng quan trọng. Chúng ta hãy đặt mình vào vị trí của người nhiễm HIV/AIDS để thấy được họ cần điều gì ở chúng ta. Chúng ta đã nói rất nhiều về trách nhiệm, đã đề ra rất nhiều biện pháp, kế hoạch. Thế nhưng, nhìn lại chúng ta đã làm được bao nhiêu? Mỗi chúng ta phải ý thức được trách nhiệm của mình từ những cái nhỏ nhặt nhất. Công việc đấu tranh phòng, chống HIV/AIDS không của riêng một ai, một cơ quan tổ chức nào mà đó chính là trách nhiệm của cả cộng đồng, của chính chúng ta bởi vì cuộc sống là của tất cả mọi người. Điển hình như Nhà nước nên có các chính sách đầu tư tiền bạc để mua thuốc chữa bệnh, phòng bệnh. Xã hội cũng nên lập những mái ấm tình thương, những làng SOS,… để giúp đỡ người bị nhiễm HIV. Trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng nên xuất hiện nhiều thông tin về căn bệnh này để phổ biến cho tất cả người dân khắp nơi trên mọi miền đất nước hiểu về tác hại của nó và cách phòng chống.
Lời kêu gọi của Cô-phi An-nan thật đúng đắn và có sức thuyết phục cao, nó như một hồi chuông cảnh tỉnh mọi người hãy cùng nhau đẩy lùi căn bệnh thế kỉ, hãy yêu thương, quan tâm và đối xử với những người bị nhiễm HIV/AIDS như họ chưa từng mắc bệnh. Tôi và các bạn, chúng ta hãy cùng chung tay, cùng hành động ngay chính lúc này vì Trái Đất thân yêu, cuộc sống thân yêu này của chúng ta, làm cho mảnh đất mà ta đang ở luôn luôn ngập tràn tình người.
Nghị luận xã hội về câu nói: Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm chúng ta với họ. Trong thế giới đó, im lặng đồng nghĩa với cái chết – Bài số 2
Nếu cho bạn quyền được vẽ tiếp bức tranh cuộc sống đang còn dang dở, bạn hoàn thành nhiệm vụ ấy như thế nào? Bạn sẽ phủ lên đó một màu xanh tươi mát hay màu đen u ám? Bạn sẽ vẽ về những con ngưòi trong sự đùm bọc yêu thương nhau là sự ghẻ lạnh hoài nghi? Bạn sẽ đặt niềm tin, sự kính trọng và lòng ngưỡng mộ vào những bác sĩ, kĩ sư, còn những mảnh đời bất hạnh, đặc biệt là những con người đang từng ngày, từng giờ chịu sự hành hạ của căn AIDS? Bạn sẽ đặt họ ở đâu trong trái tim mình? Dường như đó là những câu hỏi đặt ra cho tất cả mọi người trước sự lây lan hành hoành của đại dịch AIDS một trong những hiểm hoạ lớn nhất đang đe doạ tới sự sống của con người. Để trả lời cho những câu hỏi trên, nguyên Tổng thư kí Liên hợp quốc Cô – phi An – nan đã cho rằng: "Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm chúng ta và họ. Trong thế giới đó, im lặng đồng nghĩa với cái chết". "Xe tang đưa anh đi trong chiều vắng, gọi tên anh không gian âm u khóc thương…". Dường như mỗi lần nghe những giai điệu não về cái chết thảm thương của một chàng trai trẻ khi mắc phải căn bệnh thế kỉ HIV/AIDS mỗi lần lòng tôi nhói lên một nỗi đau không tên, vô hình nhưng xót xa. Đâu chỉ có một mình chàng trai đó, căn bệnh quái ác ấy còn cướp đi biết bao sinh mệnh của con người đó là: những cô gái, những người cha, những đứa trẻ bệnh truyền nhiễm mà nhân loại gọi là "hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người" đã len lỏi tới tất cả các quốc gia, như một bóng ma ám ảnh bao trùm lên cuộc sống tươi đẹp, gieo rắc những tang tóc đau thương cho cả nhân loại. Những con số biết nói đã khiến nhân loại phải giật mình sửng sốt nguy cơ lây nhiễm cũng như hậu quả mà AIDS đã gây ra cho cuộc sống con người: “Trong năm qua, mỗi phút đồng hồ một ngày đi trôi đi, có khoảng 10 người nhiễm HIV". "Đại dịch AIDS đã lấy đi hơn 6000 người mỗi năm hơn 2 trong 3 người bị HIV vẫn chưa được tiếp cận với dịch vụ điều trị…”. Vâng, con số ấy vẫn cứ tăng lên từng ngày, từng giờ theo cấp số nhân và trong một tương lai không xa nếu như con người không có biện pháp ngăn chặn thì trái đất cũng nhìn thấy những con người héo hon tiểu tuỵ vì AIDS ra sao nếu như thế hệ con cháu chúng ta sinh ra sẽ phải mang trong mình mặc cảm bệnh tật, sẽ không còn được vui chơi cười đùa, sẽ chẳng còn dám hy vọng khát khao về một tương lai tươi sáng, bên cạnh đó, căn bệnh thế ki AIDS càng trở nên đáng sợ hơn bao giờ hết chính bởi sự bất lực của y học hiện nay. Nhân loại vẫn chưa tìm ra một loại thuốc đặc trị để có thể ngăn ngừa căn bệnh quái ác cũng như sự lây lan nguy hiểm của nó. Con mất cha, vợ mất chồng, anh mất em… có lẽ đó sẽ là một chuỗi những thảm kịch mà AIDS đã, đang và sẽ gây ra cho xã hội loài người.
Tuy nhiên, điều đáng sợ hơn hết chính là sự tách bạch đến nghiệt ngã hai khái niệm "chúng ta" – những người khoẻ mạnh và "họ" – những người bị căn bệnh AIDS quái ác hành hạ. Trong thế giới khốc liệt của AIDS thì những ranh giới ấy vô cùng mong manh. Có thể hôm nay bạn là người khỏe mạnh vui tươi nhưng một phút bất cẩn nào đó, rất có thể bạn cũng trở nạn nhân của AIDS cho dù bạn là ai. Dù bạn muốn hay không thì căn bệnh thế kỉ ấy vẫn có thể xâm nhập vào cơ thể bạn, phá huỷ từng tế bào và chỉ tích tắc, bạn trở thành một trong những người thuộc khái niệm "họ nhưng, trong thực tế thì sự tách bạch giữa "chúng ta" và "họ" lại là cả ranh giới sâu thẳm được ngăn cách bằng bức rào định kiến nghiệt ngã sự thiếu hiểu biết. "Chúng ta" – vâng, đó là những con người khoẻ mạnh mắn vì chưa bị nhiễm căn bệnh thế kỉ, còn "họ" thì sao? Họ vẫn là những người có đầy đủ quyền lợi của một công dân. Chỉ có điều họ đang chịu sự đau đớn quằn quại do sự giày vò của bệnh tật. Dường như thế giới đang bị chia thành hai nửa: Một nửa là của "chúng ta" với sự miệt thị, khinh bỉ, xa lánh; còn một nửa kia là "họ" với sự tự ti, niềm mặc cảm về bản thân và sự éo le của số phận. Chẳng biết tự lúc nào, chúng ta đã chối bỏ tình đồng loại để thoả mãn thói ích kỉ và những định kiến bản thân. Còn họ, nhũng con người đáng thương hơn đáng trách thì bị bỏ rơi trong một thế giới lãng quên, cô độc và băng giá. Tôi đã từng chứng kiến cảnh một em nhỏ bị lây nhiễm HIV/AIDS từ mẹ và phải sống trong cảnh ghẻ lanh của người thân, sự miệt thị, xa lánh của hàng xóm. Mới sáu tuổi em đã phải tự lập làm những công việc mà đáng ra tuổi của em chưa đáng phải làm, ấy vậy mà chẳng ai lên tiếng bênh vực em, bảo vệ em, che chở em. Số phận của một em thơ bất hạnh sẽ còn trôi dạt về đâu nếu như cả xã hội quay lung? Nếu những hiện tượng trên còn tái diễn, có lẽ con người sẽ tự huỷ diệt chính mình trước khi AIDS huỷ diệt họ. Ý kiến của Cô-phi An-nan không chỉ nêu lên thực tế mà còn là lời cảnh báo, nhắc nhở thái độ sai lầm của chúng ta.
Có một nhà văn đã từng cho rằng: "Nơi lạnh lẽo nhất không phải Bắc Cực mà chính là nơi không có tình thương". Không tình thương, không có sự đồng cảm, con người sẽ trở nên lạnh lùng vô cảm, sẽ lãnh đạm bàng quan trước nỗi đau của đồng loại. Đặc biệt là trong thế giới khốc liệt của AIDS, "im lặng đồng nghĩa với cái chết". Im lặng nghĩa là thờ ơ, im lặng còn là vô trách nhiệm. Nếu vẫn cứ tiếp tục im lặng bỏ rơi đồng loại trong nỗi khổ của bệnh tật, im lặng nhìn dịch bệnh tiếp tục hoành hành thì chẳng bao lâu con người cũng sẽ im lặng chấp nhận số phận bất hạnh do dịch bệnh mang tới. Vì thế mà mọi người phải chung tay góp sức đẩy lùi bệnh tật. Muốn vậy, trước hết cần phải bỏ những thành kiến ngăn cách giữa "chúng ta" và "họ". Chúng ta cần phải tránh thái độ ghẻ lạnh, kì thị đối với người bệnh. Một cái nắm tay, một nụ cười, một lời hỏi han động viên từ những người xung quanh cũng có thể nhóm lên ngọn lửa của hy vọng và niềm tin trong lòng những người bất hạnh. Hãy để cho họ thấy rằng, họ không hề cô độc, xung quanh họ vẫn còn rất nhiều người ủng hộ, tin tưởng và yêu thương họ. Cánh cửa cuộc đời luôn luôn mở rộng chào đón họ, để họ tự tin hoà nhập với cộng đồng xã hội. Bên cạnh đó, việc phòng chống AIDS còn là nhiệm vụ cấp bách của mỗi quốc gia, của toàn –thế giới. Hiện nay nhiều tổ chức phòng chống HIV/AIDS và giúp đỡ những người bị bệnh AIDS đã được thành lập cho thấy con ngưòi đã nhận thức đầy đủ và rõ ràng hơn về việc phòng chống căn bệnh thế kỉ này.
Ngày nay, xã hội ngày càng phát triển, song song với văn minh tiến bộ là những thói hư, tật xấu, tệ nạn xã hội len lỏi vào mọi hang cùng ngõ hẻm, từ thành thị tới nông thôn, từ đồng bằng tới miền núi. Vì thế mà thế hệ trẻ ngày nay cần phải tinh táo lựa chọn cho mình một lối sống phù hợp, lành mạnh là cách để thanh niên ngày nay tạo lập cho mình một nền tảng đạo đức, nhận thức đúng đắn, tránh xa những cám dỗ tầm thường, thấp hèn trong cuộc sống. Bên cạnh đó, tuổi trẻ cần phải có kiến thức về HIV/AIDS để giúp cho bản thân phòng tránh lây nhiễm và tham gia các hoạt động xã hội nhằm tuyên truyền nâng cao nhận thức của những người xung quanh để họ có cái nhìn đúng hơn về HTV/AIDS cũng như đối với những người bị bệnh.
"Cuộc sống không có tiếng hát như cuộc sống không có ánh sáng mặt trời. Mỗi chúng ta hãy là những nốt nhạc góp vào bản hoà ca niềm vui của cuộc sống. Muốn vậy, ngay từ bây giờ chúng ta hãy chung tay góp sức với nhau làm nên một thành trì vững chắc đẩy lùi căn bệnh thế kỉ AIDS, giúp cho cuộc sống trở nên lành mạnh và hạnh phúc hơn. "Hạnh phúc chỉ có thể có được khi trải qua một nỗi đau khổ vĩ đại". Hãy tin là như vậy.
Nghị luận xã hội về câu nói: Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm chúng ta với họ. Trong thế giới đó, im lặng đồng nghĩa với cái chết – Bài số 3
Hiện nay, nhân loại hàng ngày hàng giờ đang phải đương đầu với nạn dịch tràn qua mọi châu lục như một trận gió đen. Đó là nạn dịch HIV, bệnh dịch suy giảm miễn dịch, chưa có phương thức cứu chữa. HIV có thể quét sạch tất cả, không trừ một ai. Thậm chí đó là những đứa trẻ, mầm non của tương lai, là những chàng thanh niên khỏe đẹp có thể biến thiên nhiên thành điện thép cho con người hạnh phúc mai sau. Vì vậy, nhân ngày 1-12-2003, Tổng thư kí Liên hợp quốc đã đưa thông điệp khẩn thiết phòng chống AIDS: “Hãy sát cánh cùng tôi, bởi lẽ cuộc chiến chống lại HIV/AIDS bắt đầu từ chính các bạn”, ở một đoạn khác, ông viết tiếp: Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm “chúng ta và họ”, “thế giới đó”, im lặng đồng nghĩa với cái chết”.
HIV/AIDS là một thế giới khốc liệt, là thảm họa của loài người. Gần hai thập kỉ cuối cùng của thế kỉ XX và nay đã bước sang thập niên của thế kỉ XXI, mặc dù tất cả các nhà y học tài ba của thế giới đã vào cuộc để tìm ra một thứ thuốc hữu hiệu để chữa căn bệnh đồng nghĩa với tử thần. Đó là căn bệnh có cái tên gớm ghiếc HIV. Nhưng tất cả đang bó tay, chưa tìm được một thứ vacxin nào có thể phòng ngừa và tiêu diệt được thứ virut khủng khiếp ấy. Những thứ thuốc tốt nhất hiện có cũng chỉ có ý nghĩa giúp bệnh nhân có thể kéo dài sự sống và những biện pháp phòng ngừa cũng chỉ nhằm giảm bớt sự lây lan căn bệnh quái ác ấy từ người này sang người khác, không để nó trở thành đại dịch mang tính toàn cầu mà thôi. HIV dù chưa là một đại dịch nhưng cho đến nay nó đã lấy đi hàng triệu sinh mệnh. Nếu tính bình quân, chỉ tính đến năm 2007 thì cứ mỗi ngày trôi qua, thế giới có thèm mười tám nghìn người nhiễm HIV, nghĩa là cứ mỗi giờ thì có bảy trăm năm mươi người mắc vào thứ bệnh mà lưỡi hái tử thần đang kề tận cổ ấy. Tất nhiên cho đến giờ phút này, con số thống kê đang tăng lên một cách đáng sợ. Điều đáng buồn và đáng sợ hơn là hầu hết bệnh nhân đều là những người trẻ tuổi, cái tuổi của tương lai, cái tuổi đang trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất và tinh thần và là niềm hi vọng của mỗi gia đình. Giờ đây họ chẳng những không lao động được mà còn phải tập trung vào chữa bệnh. Kèm theo đó là bao người thản phải tập trung chăm lo cho những người bệnh ấy, chưa kể là bao nhiêu của cái phải lần lượt đội nón ra đi vì căn bệnh hiểm nghèo ấy. Thế là hậu quả biết bao người vợ mất chồng, người mẹ mất con. Có biết bao trại trẻ mồ côi làng SOS dành cho những đứa trẻ đã mang virut HIV/AIDS mọc lên như nấm. Các bạn hãy tưởng tượng, riêng khu vực châu Phi cận sa mạc Sahara với dân số một phần mười thế giới thì số người dương tính với HIV đã chiếm gần bảy tám phần trăm dân số. Còn ở nước ta, con số nhiễm bệnh đã lên tới ba trăm nghìn người, số người đã chết lên tới con số hàng mấy chục ngàn người. Theo công bố cua Bộ Y tế, cứ mười phút trôi qua, thì có thêm một người nhiểm phải căn bệnh hiếm nghèo đó.
Không có khái niệm “chúng ta” và “họ”. Không ai được phép coi đây là việc của người khác, chỉ liên quan đến “họ”, tức là những người nhiễm HIV, hay đang bước sang thời kì AIDS. Trước hết, với đạo lí làm người, không ai được quyền dửng dưng trước tai họa của nhân loại. Vì như Mác đã nói: “Đã là con người thì không ai được phép quay lưng với nỗi đau khổ của đồng loại”. HIV đang tác động xấu đối với đời sống của loài người. Mỗi năm thế giới chúng ta bỏ ra hàng chục, thậm chí là hàng trăm tỉ đô la để chữa trị và ngăn ngừa căn bệnh hiểm nghèo ấy. Số tiền đó đáng lẽ có thể dùng để sản xuất ra của cải, lương thực, phòng ngừa thiên tai, xóa đỏi giảm nghèo cho những nước còn chậm phát triển. Căn bệnh quái ác nói trên có nhiều đường lây lan như truyền máu không an toàn, lây từ mẹ sang con, đời sống tình dục không lành mạnh, thiếu ý thức. Nếu xem căn bệnh này chỉ là của ai đó, không liên quan đến mình, không có những biện pháp phòng ngừa triệt để thì thần chết vẫn có thể đến gõ cửa mỗi chúng ta và từng nhà.
Phải lên tiếng, phải hành động. Mỗi người phải làm gì? Trước hết phải lên tiếng: phải cảnh báo với mọi người về nguy cơ lây nhiễm căn bệnh quái ác này đế mọi người tích cực phòng tránh. Phải có cái nhìn đúng đắn và thái độ đối xử đúng với những người nhiễm HIV. Phải coi họ như những người không may bị nhiễm căn bệnh mà đến nay y học đang bất lực.Từ những con đường lây nhiễm được xác định, người ta có thể gần gũi, không được coi họ như những người bỏ đi. Không được mặc cảm, định kiến, phải biết yêu thương, giúp đỡ họ tạo dựng được niềm tin và nghị lực để sống khỏe, sống vui. Bởi một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ. Bởi tình thương nói như Nam Cao là tiêu chuẩn cao nhất để xác định tư cách làm người. Không có tình thương, con người chí là một con vật bị sai khiến bởi lòng ích kỉ. Một lời động viên, an ủi đối với những người nhiễm HIV sẽ tích thêm năng lượng để họ sống mạnh mẽ, lạc quan hơn.
Không được tự chia ra hai thế giới “chúng ta và họ”. Trong thế giới đó, "im lặng đồng nghĩa với cái chết”. Hãy sát cánh bên nhau, bàn tay ấm nóng tình thương, tay trong tay, chúng ta hãy cùng nhau đẩy lùi và tiêu diệt căn bệnh quái ác, khủng khiếp này để loài người không phải sống trong nước mắt mà trong nụ cười tươi vui thân thiện và hạnh phúc.
Nguyễn Tuyến tổng hợp
